هرآنچه در خصوص SPF کرم ضدآفتاب باید بدانید
>استفاده از کرم ضدآفتاب یکی از بهترین و مهمترین روشهای محافظت پوست در برابر اشعههای مضر خورشید است. مزایای استفاده از این نوع کرم تقریباً برای همه اثبات شده است. تابستان و زمستان هم ندارد؛ اما مسئلهاینجاست که وقتی وارد بازار برای خرید میشوید، با طیف وسیعی از مدلها و برندهای مختلف کرم ضدآفتاب روبرو میشوید. مشکل انتخاب بین برندها نیست، بلکه این مدلها و ویژگیهای مختلف کرمها است که انتخاب را سخت میکند؛ به ویژه اینکه هر کرم ضدآفتاب عدد نشاندهنده ضریب محافظت در برابر آفتاب یا SPF مخصوص به خود را هم دارد. مسئلهای که در هنگام خرید، باید بیشتر از همه به آن توجه شود. حالا سؤال این است که SPF چیست و چه مقداری باید داشته باشد؟
ضریب محافظت در برابر آفتاب (SPF) چیست؟
همه ما وقتی زیر آفتاب میایستیم، در برابر دو اشعه مضر UVA و UVB قرار داریم. در اینجاست که بحث SPF مطرح میشود. SPF به صورت خیلی خلاصه نشان میدهد که محصول یا کرم مورد نظر چقدر برابر UVB مقاوم است. مسلماً هرچه مقدار SPF بیشتر باشد، قدرت محافظت آن برابر خورشید بیشتر است. حداقل SPF استاندارد 15 است که با SPF15 شناخته میشود. استفاده از کرم ضدآفتاب با SPF بالاتر همراه با دیگر وسایل از جمله عینک ضدآفتاب و غیره علاوه بر حفاظت پوست شما در برابر اشعههای مضر، در پیشگیری از ابتلا به سرطان پوست هم کمک زیادی خواهد کرد.
دسته بندی SPF به صورت زیر تعریف میشود:
1- حفاظت کم: SPF زیر 15
2- حافظت متوسط: SPF بین 15 تا 29
3- حفاظت زیاد: SPF بین 30 تا 49
4- حفاظت بسیار بالا: SPF بالاتر از 50
سؤال این است که کدام درجه SPF را تهیه کنیم؟ باید گفت که عواملی از جمله هدف استفاده، پوست و غیره در تعیین نوع کرم ضدآفتاب مؤثر هستند. SPF زیر 15 فقط توانایی محافظت در برابر آفتاب سوختگی را دارند. هرچه ضریب حفاظت بیشتر شود، قدرت آن به ویژه برای محافظت در برابر سرطان پوست بیشتر خواهد شد.
SPF به چه معناست؟
حالا میخواهیم تا کمی دقیقتر به بررسی و معرفی SPF بپردازیم. SPF یک اندازهگیری علمی است. در حقیقت ضریب SPF بیان میکند که خطر آسیب پوست در برابر نور آفتاب تا چه حد میتواند خطرناک باشد. در حالت کلی وقتی شما از کرم ضدآفتاب حتی با SPF کم استفاده میکنید، خیلی بهتر از زمانی نیست که استفاده نمیکنید. برای اینکه مانع از نفوذ اشعه UVB به داخل پوست میشود. البته باید گفت که به هیچ وجه میزان نفوذ به صفر نخواهد رسید.
ضریب SPF با تقسیم دوز تابش خورشید مورد نیاز برای ایجاد قرمزی روی پوست بر دوز مورد نیاز برای ایجاد قرمزی بدون ضدآفتاب محاسبه میشود. فرمول آن به صورت زیر است:
SPF = sunburn radiation dose with sunscreen / sunburn radiation dose without sunscreen
این فرمول (محاسبه) بر اساس استفاده از 2 میلیگرم ضدآفتاب برای هر سانتیمتر مربع از سطح پوست است.
از نظر تئوری، اگر تحت شرایط UV خاص، 10 دقیقه طول بکشد تا پوست غیر محافظت شده قرمز شود، ضریب SPF باید 30 باشد. این ضریب یعنی اینکه حدود 300 دقیقه یا 5 ساعت از پوست شما در برابر آفتاب سوختگی محافظت میکند؛ اما نباید این تصور پیش بیاید که با ضریب بالاتر میتوان بیشتر زیر آفتاب ماند (هرچند از استاندارد میزان متوسط برای همه کرمها 2 ساعت است). در حالت کلی عواملی که روی ماندگاری SPF تأثیرگذار است، شامل:
1- شرایط آبوهوایی
2-زمان روز
3- جنس پوست
4- چگونگی استفاده از لوسیون
5- میزان استفاده
6- عوامل محیطی و فردی
SPF 15 میتواند تا 93 درصد، SPF 30 میتواند تا 97 درصد و SPF 50 میتواند تا 98 درصد جلوی اشعههای مضر را بگیرد.

عدد SPF به چه معناست؟
عدد SPF به شما میگوید که چه مقدار طول میکشد تا اشعه ماورافرابنفش پوست شما را قرمز کند؛ این در حقیقت در برابر با زمانی است که شما از ضدآفتاب استفاده نمیکنید؛ برای مثال، SPF 30 دارای مدت زمان محافظت 30 برابری نسبت به نبود کرم ضدآفتاب است. SPF 30 فقط اجازه میدهد که تا 3 درصد از اشعه UVB به پوست نفوذ کنند؛ این عدد برای SPF 50 برابر دو درصد است. شاید در نگاه اول کم به نظر برسد؛ اما اختلاف زیادی در عمل است.
تنها چیزی که میتوان به صورت دقیقتر بیان کرد، این است که کرمی با SPF بالاتر درصد محافظت بیشتری نسبت به نوع با عدد پایینتر است؛ اما همانطور که در بالا هم نوشتیم، SPF بالا به معنای این نیست که میتوانید بیشتر زیر نور آفتاب بمانید. فقط جلوی نفوذ بیشتری از اشعههای مضر را خواهد کرد. از این رو آنهایی که از بیماری پوستی رنج میبرند، بهتر است که حتی در صورت داشتن کرم با کیفیت بالا زیاد زیر آفتاب نمانند. کرم ضدآفتاب زمانی مناسب است که شما از دیگر وسایل یعنی کلاه و عینک هم استفاده کنید.
آیا SPF مهم است؟
در بالا هم نوشتیم که SPF تعیین کننده میزان محافظت پوست شما برابر اشعه آفتاب است. خورشید دارای دو نوع اشعه UVA و UVB است. اشعه UVA باعث ایجاد علائم پیری در پوست مانند چینوچروک و افتادگی میشود. واکنشپذیری بیشتری هم دارد. اشعه UVB خطرناکتر بوده و سرطانزاست که باعث ایجاد سوختگی روی سطح پوست میشود. حالا اگر این دو با هم ترکیب شوند، خاصیت کشنده بودن هم خواهند داشت. شما هر موقع که زیر آفتاب قرار بگیرد؛ چه در حیاط یا حتی کنار پنجره، در معرض این اشعه هستید. SPF باعث میشود که میزان نفوذ این اشعه به داخل پوست کمتر شود؛ برای مثال، اگر SPF 15 باشد، یعنی اینکه 15 برابر بیشتر از حالت پوست خشک و بدون کرم است. پس اگر میخواهید که پوست خود را برابر این دو اشعه محافظت کنید، نیاز به کرم ضدآفتاب دارید. یک نکته خیلی مهم اینکه پوست روشن و تیره ندارد. تصور اشتباهی که برخی دارند.

کرم ضدآفتاب تا چند ساعت از پوست شما محافظت میکند؟
کرمهای ضدآفتاب به طور متوسط فقط میتوانند تا دو ساعت از پوست شما محافظت کنند. هر دو ساعت یک بار باید از کرم به صورت مجدد استفاده کنید.
چرا SPF چندین سطح دارند؟ چرا یک استاندارند تعریف شده ندارند؟
جواب این سؤال را الآن هم خود شما میتوانید پاسخ دهید. تا اواسط دهه 70 میلادی استانداردی برای کرمها تعریف نشده بود. این سطوح مختلف برای کرمهای ضدآفتاب تعریف شده تا میزان مشخص شدن محافظت پوست برابر آفتاب مشخص شود.
چرا برخی SPF کمتر از 15 را توصیه میکنند؟
در بالا هم نوشتیم که کرم ضدآفتاب تفاوتی بین پوست تیره و روشن ندارد؛ اما برای پوستهای تیره یا آنهایی که خیلی در معرض آفتاب قرار نمیگیرند، استفاده از کرم با SPF کمتر از 15 توصیه میشود.
چند نکته مهم که در هنگام خرید باید در نظر بگیرید
1- اینکه چه نوع SPF برای کرم در نظر بگیریم، باید گفت که به جنس پوست شما و دیگر شرایطی که در بالا نوشتیم، بستگی دارد. بهتر است که حتماً با یک متخصص پوست در این زمینه مشورت کنید.
2- نکته مهمی که باز روی آن تأکید میکنیم، این است که SPF بالا به معنای کیفیت بالا در زمان طولانیمدت نیست. بلکه همه کرمها میتوانند تا دو ساعت به خوبی از پوست شما در برابر اشعههای مضر محافظت کنند.
3- به دنبال برندهای معتبر باشید. در حال حاضر برندهای متفرقه زیادی وجود دارند. تفاوت این برندها در کیفیتشان است.